Latar belakang undang-undang Islam di Malaysia

Teks: Jazilah Mohd Saad

Penulisan Ini Adalah Sebahagian Daripada Rangka Penulisan Tesis Penulis

Latar Belakang Undang-Undang Islam Di Malaysia

Dari segi sejarah, undang-undang Islam telahpun wujud di tanah Melayu sejak tahun 1313. Kewujudan undang-undang Islam di Tanah Melayu adalah selaras dengan perkembangan dakwah Islam di rantau ini. Sejak abad ke-13 Islam telah mula tersebar di Asia Tenggara dan ke Tanah Melayu beberapa abad kemudiannya. Pengaruh kedatangan Islam di kesan di Melaka pada abad ke-15.

Kedatangan Islam di Tanah Melayu memberi kesan kepada corak kehidupan masyarakat Melayu. Pengaruh dan kesan  ajaran Islam adalah  melalui peranan kerajaan dan yang diikuti oleh kebanyakan orang. Pengaruh Islam dalam kehidupan awam juga member kesan kepada budaya dan adat Melayu. Selain itu pengaruh Islam juga dilihat dalam pembuatan peraturan dan undang-undang. Sebagai contohnya, undang-undang Melaka (Hukum Kanun Melaka) menunjukkan pengaruh Islam dalam beberapa klausa peruntukkannya. Kesan  yang sama juga berlaku di beberapa negeri seperti Pahang (Undang-undang Pahang 1595), Kedah (Undang-undang Kedah 1605), Johor (Undang-undang Johor 1789), Perak (Undang-undang Sembilan Puluh Sembilan  dan Undang-undang Perak 1878).

Walau bagaimanapun kedatangan British ke Tanah Melayu telah berubah sebaik sahaja kedatangan British ke Tanah Melayu. Kedatang British membawa beberapa transformasi terhadap undang-undang termasuklah undang-undang Islam. Itulah sebabnya kenapa sesetengah penulis ada member pandangan  bahawa adalah  tidak mustahil untuk undang-undang Islam menjadi  undang-undang utama di Tanah melayu sekiranya British tidak bertapak di tanah Melayu. Kolonial British semasa penjajahannya telah memperkenalkan sistem undang-undang pentadbiran sendiri. Hakim-hakim Inggeris telah dibawa masuk untuk menerajui mahkamah. justeru adalah tidak mengahirankan sekiranya  hakim-hakim Inggeris ini akan membawa bersama mereka prinsip-prinsip undang-undang Inggeris memandangkan mereka telah dilatih dengan prinsip tersebut.

Akhirnya, penjajahan British telah Berjaya mempengaruhi  sistem pentadbiran tanah Melayu dan menyebabkan undang-undang Islam yang sedang dalamproses perkembangan pada ketika itu kelihatan sedang mengalami proses perkembangan akhirnya suram dan hanya berkembang di kalangan umat Islam. Walaupun undang-undang Islam telah diiktiraf sebagai undang-undang tanah Melayu, ia telah diletakkan dalam kedudukan yang lebih rendah selepas undang-undang sivil.

          Keadaan ini secara tidak langsung telah mewujudkan dualisme dalam undang-undang. Dualisme dalam undang-undang, telah membawa banyak masalah terutamanya  kepada proses perbicaraan  dan mengeluarkan perintah Mahkamah Syariah. Perintah mahkamah syariah telah dilihat  hanya satu penghakiman di atas kertas dan tidak boleh dikuatkuasakan dengan berkesan. Oleh itu, masyarakat dan pengamal undang-undang mempunyai sikap untuk memberi keutamaan kepada mahkamah sivil apabila terdapat konflik bidang kuasa antara kedua-dua undang-undang. Ini dapat dilihat dengan campur tangan mahkamah sivil dalam beberapa kes walaupun ianya tidak  sama sekali berbidang kuasa.Antara contohnya adalah  permohonan untuk mendapatkan hak penjagaan dua anak dalam kes Mohamed Ariff vs Myriam [1971] 1 MLJ 265, di mana Mahkamah dalam kes ini telah membenarkan permohonan itu atas alasan bahawa ia adalah bidang kuasa mahkamah sivil untuk mendengar permohonan . Walau bagaimanapun pindaan kepada 121 (A) yang berkuat kuasa pada 10 Jun 1988 memberikan sedikit perubahan kepada keadaan ini.

Walaupun pindaan Artikel 121 (1) (A) telah memberikan kesan yang lebih positif kepada bidangkuasa mahkamah syariah tetapi masih banyak yang perlu dilakukan untuk meningkatkan kuasa mahkamah syariah dan pada masa yang sama  mengelakkan konflik undang-undang.

Sumber rujukan:

Ahmad ibrahim dan ahilemad joned, The Malaysian Legal System at 52, 71.

Liaw Yock Fang, Undang-undang Melaka, The hague, 1976 ,  34-35.

Farid Sufian Shuaib, et.al, Administration of Islamic Law in Malaysia: text and material,  Malayan  Law  Journal,Kuala lumpur , 2001,  7

Wilkinson, RJ, Papers on Malay